بررسی تنوع ژنتیکی برخی از توده¬های محلی طالبی ایرانی با استفاده از نشانگرهای مولکولی ریزماهواره

در این بررسی تنوع ژنتیکی بین 41 توده محلی طالبی (cucumis melo l.)  به همراه دو رقم خربزه (cucumis sativus l.) از طریق تنوع در توالی­های تکراری کوتاه با استفاده از 12 جفت آغازگر ریزماهواره مورد ارزیابی قرار گرفت. دی ان آی ژنومی استخراج شده از نمونه­های گیاهی با این آغازگرها تکثیر و محصولات حاصل با استفاده از ژل پلی اکریل آمید واسرشته ساز الکتروفورز شدند. در هفت توده مکان­های ژنی سه یا چهار باندی مشاهده شد و احتمال می­رود که این توده­ها پلی­پلوئید باشند. تعداد کل 98 آلل با متوسط 9/4 آلل به ازا هر ترکیب آغازگری شناسایی شدند. فواصل ژنتیکی میان ژنوتیپ­ها از صفر تا 76/0 متغیر بود. میانگین فاصله ژنتیکی (بر حسب ضریب تشابه نی) در میان ژنوتیپ ها 219/0 بود. میانگین محتوای اطلاعات چندشکلی برای مکان­های ژنی تکثیر شده 542/0 بود. بیش­ترین میزان محتوای اطلاعات چند شکلی مربوط به cmct134b و معادل 7716/0 بود، مکان­های ژنی cmtc168، cmbr43 و cmat141 بیش­ترین مقدار pic (محتوای اطلاعات چند­شکلی) را به­خود اختصاص داده بودند از مکان­های ژنی با میزان pic بالا می­توان برای بررسی­های بعدی استفاده کرد. روابط ژنتیکی بین توده­های مورد ارزیابی با استفاده از تجزیه خوشه­ای به­روش upgma بر اساس ماتریس ضرایب تشابه مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز خوشه­بندی، توده­ها را به 11 گروه عمده تقسیم کرد. در دندروگرام تنوع ژنتیکی طالبی­های ایرانی در گروه­هایی متفاوت از رقم­های خارجی، خصوصاً فرانسوی قرار گرفتند که تایید کننده تفاوت زیاد طالبی­های ایران با آن­ها می­باشد. بیش­ترین تفاوت بین ژنوتیپ­های محلی داراب و آمریکایی و برابر 76 درصد بود. رابطه قابل توجهی بین تنوع ژنتیکی و جغرافیایی مشاهده نشد، با این­حال در داخل خوشه­ها (گروه­ها) و به­خصوص درگروه 2 در این زمینه ارتباطاتی دیده شد. توده­های تتراپلوئید احتمالی عمدتاً در گروه اول قرار گرفتند. نمودار دو بعدی (تجزیه به مولفه­های اصلی) تطابق خوبی با دندروگرام تنوع ژنتیکی داشت.